کجی صورت یا انحراف فک از جمله ناهنجاریهای فکی است، که در بعضی از افراد جامعه دیده میشود. شدت انحراف فک و مشکلاتی که به همراه دارد، در افراد مختلف متفاوت میباشد. درمان انحراف فک بدون جراحی فک و با ارتودنسی امکانپذیر است. کجی فک پایین علاوه بر تأثیر بر ظاهر صورت افراد، مشکلات دیگری ازجمله سردرد، گردن درد و اختلال در جویدن را برای فرد به همراه دارد.
تشخیص انحراف فک و کجی صورت به عهده دندانپزشک متخصص است. برای کسب اطلاعاتی درمورد روشهای درمان کجی فک بدون جراحی، در این مقاله همراه با دکتر محمد ناصری متخصص ارتودنسی شاهین شهر اصفهان باشید.
درمان انحراف فک بدون جراحی امکانپذیر است. با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی، به ویژه ابزارهای ارتودنسی میتوان ناهنجاریهای فکی را اصلاح نمود. یکی از بارزترین نشانههای انحراف فک، نامتقارن بودن صورت میباشد. ناهنجاریهای فکی به صورت انحراف یا کجی فک پایین، عقب بودن فک بالا، عقب بودن فک پایین، نامتقارن بودن فک بالا بروز پیدا میکند.
فرد با مشاهده علائم کجی فک در صورت و دهان خود باید به یک دندانپزشک متخصص ارتودنسی مراجعه کند. متخصص ارتودنسی با بررسی عکس رادیوگرافی ارتودنسی با توجه به سن بیمار و شدت ناهنجاری، درمان مناسب را به فرد پیشنهاد میدهد. یکی از راههای درمان کجی فک بدون جراحی، ارتودنسی میباشد. با استفاده از ارتودنسی دندانها و فک به موقعیت صحیح هدایت میشوند. با درمان انحراف فک توسط ارتودنتیست تمامی مشکلات ناشی از ناهنجاریهای فکی نیز برطرف میشود.
فهرست مطالب
- 1 دلایل انحراف فک
- 2 مزایای درمان کجی صورت یا انحراف فک
- 3 عوارض ناشی از انحراف فک:
- 4 نحوه تشخیص انحراف فک بالا
- 5 درمان ناهنجاریهای فک
- 6 درمان انحراف فک کودکان با ارتودنسی کودکان
- 7 درمان کجی فک بدون جراحی
- 8 درمان عقب بودن فک بالا بدون جراحی
- 9 درمان انحراف فک با ورزش
- 10 درمان انحراف فک با ژل
- 11 چه زمانی انجام جراحی برای انحراف فک ضروری میباشد؟
دلایل انحراف فک
انحراف فک میتواند به دلیل وراثتی یا تحت یک عامل محیطی ایجاد شود. برخی دیگر از عوامل انحراف فک عبارتاند از:
- ضربه شدید به فک و صورت در کودکی و نوزادی
- شیفت فانکشنال (ناهماهنگی در دندانهای بالا و پایین)
- ضعیف بودن عضلات صورت و فک
- وراثت
- بیماری همی مندیبولارهیپرتروفی
مزایای درمان کجی صورت یا انحراف فک
با درمان کجی صورت علاوه بر رفع مشکلات فیزیولوژیک، ظاهر صورت فرد نیز متقارن و زیباتر میشود. مزایای درمان انحراف فک را معرفی می کنیم:
- مشکلات تنفسی فرد بهبود مییابد.
- فرد میتواند به راحتی صحبت کند و کلمات را به درستی ادا کند.
- با بهبود آپنه خواب، کیفیت خواب فرد نیز بهبود مییابد.
- مشکلات جویدن با هماهنگ شدن دندانهای فک بالا و پایین برطرف میشود.
- قفل شدن و صدا دادن فک بهبود مییابد.
- مشکلات ناشی از اختلال مفصل گیجگاهی درمان میشود.
- سردرد و میگرن ناشی از ناهنجاریهای فکی کاملاً برطرف میشود.
عوارض ناشی از انحراف فک:
فک پایین، استخوان پایینی صورت میباشد. کج بودن فک و انحراف آن به سمت چپ یا راست و یاعدم رشد صحیح آن، بر عملکرد سایر اجزای دهان، صورت و گردن تأثیر میگذارد.
عوارض انحراف فک شامل موارد زیر است:
- ناهماهنگ بودن فک بالا و پایین مشکلاتی را برای جویدن فرد به وجود میآورد.
- انحراف فک و اختلال مفصل گیجگاهی عموماً موجب سردرد و گردن درد برای فرد میشود.
- کجی صورت برای فرد مشکلات تنفسی را به همراه دارد.
- ناهنجاریهای فکی موجب بروز نامرتبی دندانها میشود.
- انحراف فک شدت اختلال مفصل گیجگاهی را افزایش میدهد.
نحوه تشخیص انحراف فک بالا
برای تشخیص کج بودن فک ابتداییترین روش بررسی خط تقارن لب بالا و پایین روبروی آیینه میباشد. تشخیص انحراف فک به دلیل اهمیت آن باید توسط دندانپزشک متخصص صورت بگیرد. متخصص ارتودنسی یا متخصص فک و صورت در کلینیک دندانپزشکی با استفاده از ابزارهای مجهز میزان انحراف فک را در فرد مشخص میکنند.
از جمله این فناوریهای تشخیص انحراف فک، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کامپیوتر
- اعمال الکترود روی ماهیچه
- استفاده از دندان مصنوعی
درمان ناهنجاریهای فک
ناهنجاریهای فکی اعم از عقب بودن فک پایین، جلو بودن فک پایین، انحراف فک و این بایت درصورتیکه خفیف تا متوسط باشد میتوان بدون انجام عمل جراحی آن را درمان کرد. به درمان ناهنجاریهای فکی با ارتودنسی و بدون جراحی فک ارتودنسی کاموفلاژ میگویند. درصورتیکه ناهنجاری فکی شدید باشد باید از جراحی فک کمک گرفت. در بعضی از افراد نیاز است با ارتودنسی تا حدودی ناهنجاری دندانی برطرف شود و سپس به کمک جراحی فک مشکلات فکی را به صورت ریشهای درمان کرد.
درمان انحراف فک کودکان با ارتودنسی کودکان
بهترین زمان برای درمان انحراف فک بدون جراحی دوران کودکی و نوجوانی است. فک کودکان در حال تکمیل رشد خود هستند. بهتر است کودکان در سنین 7 تا 9 سالگی توسط متخصص ارتودنسی کودکان معاینه شوند. متخصص ارتودنسی با بررسی الگوی رشدی فک کودک ناهنجاریهای احتمالی آن را تشخیص میدهد. بدین وسیله میتواند با ارتودنسی پیشگیرانه انحراف فک را قبل از تثبیت آن درمان کنند. ارتودنسی فانکشنال یکی از انواع ارتودنسی کودکان است که برای درمان ناهنجاریهای فکی اعم از انحراف فک و مال اکلوژن کاربرد دارد.
فک کودکان به دلیل رشد دندانها و رشد فک، انعطافپذیری بیشتری نسبت به درمان ارتودنسی دارند. درمان انحراف فک در کودکان نسبت بهبزرگسالان در مدت زمان کمتر و راحتتر صورت میگیرد.
درمان کجی فک بدون جراحی
درمان کجی و انحراف فک خفیف تا متوسط بدون جراحی فک امکانپذیر است. عواملی مانند سن، جنسیت، شدت ناهنجاری فکی، نامرتبی دندانها نیز بر مدتزمان درمان انحراف بدون جراحی تأثیرگذار هستند. ارتودنسی یکی از راه های درمان انحراف میباشد.
ارتودنسی دو مرحلهای
درمان انحراف فک با ارتودنسی دو مرحلهای در طی دو دوره ارتودنسی صورت میگیرد. مرحله اول ارتودنسی بر روی اصلاح ناهنجاری و ناهماهنگی فکی تمرکز دارد. مرحله دوم با هدف اصلاح ناهنجاریهای دندانی که در اثر ناهمگنی فکی به وجود آوردهاند، انجام میشود.
مدت زمان ارتودنسی دو مرحلهای نسبت به سایر روشها طولانیتر میباشد. متخصص ارتودنسی در هر مرحله از ارتودنسی دو مرحلهای از انواع ابزارهای ارتودنسی مانند وسیع کننده کام و انواع بریسهای ارتودنسی استفاده میکند تا فک بالا و فک پایین را در موقعیت صحیح تثبیت کند. ارتودنسی دو مرحلهای بیشتر برای کودکان کاربرد دارد.
ارتودنسی کلاسیک
اختلال در روند دندانها یکی از دلایل عدم رشد صحیح فکی میباشد. با استفاده از ارتودنسی کلاسیک ناهنجاریهای دندانی و بههمریختگی دندانها درمان میشود. با اصلاح موقعیت دندانها ناهنجاریهای دهانی نیز بهبود مییابد. در ارتودنسی کلاسیک متخصص ارتودنسی به گونهای نیروی بریسهای ارتودنسی را تنظیم میکند که دندان ازنظر شیب فاصله با دندان دیگر در موقعیت مناسبی قرار گیرند.
درمان عقب بودن فک بالا بدون جراحی
درمان عقب بودن فک بالا بهوسیله دستگاههای ارتودنسی مانند ارتودنسی متحرک، فیس ماسک، وسیع کننده فک بالا امکانپذیر است. متخصص ارتودنسی با استفاده از ابزارهای ارتودنسی شرایطی را ایجاد میکند که فک بالا به سمت جلو حرکت کند و با فک پایین هماهنگ شود. یکی از دلایل عقب بودن فک بالا، کوچک بودن فک بالا میباشد. دندانپزشک ارتودنسی با نصب وسیع کننده کام در فک بالا موجب گسترش آن میشود.
سن مناسب درمان عقب بودن فک بالا بدون جراحی بین 7 تا 10 سالگی میباشد. با افزایش سن به دلیل تثبیت پروفیل استخوانی، احتمال نیاز به جراحی فک افزایش مییابد. افرادی که دارای فک بالای عقب میباشند، چانه آنها جلوتر و کشیدهتر به نظر میرسد. عقب بودن فک بالا عوارضی همچون مشکل در تنفس و تکلم، نامرتبی دندانهای فک بالا به همراه دارد.
درمان انحراف فک با ورزش
ازجمله نمایش خانگی انحراف فک، انجام ورزشهای مخصوص درمان انحراف فک است. یکی از دلایل انحراف فک ضعیف بودن عضلات صورت میباشد. تمرینهای ورزشی برای درمان انحراف فک به افزایش قدرت عضلات صورت و فرم گیری آنها کمک میکند.
نکته مهم این است که درمان انحراف فک با ورزش یک راهکار طولانی مدت است و باید در انجام دادن آن استمرار داشته باشید. بهتر است قبل از هرگونه انجام ورزش فک با دندانپزشک خود مشورت کنید و شیوه صحیح انجام آن را به درستی آموزش ببینید
درمان انحراف فک با ژل
یکی از راههای درمان غیر جراحی برای متقارن کردن فک تزریق ژل در چانه میباشد. این روش مناسب افرادی میباشد که انحراف فک بسیار جزئی داشته باشند و برای بهبود ظاهر صورت خود از تزریق ژل استفاده میکنند. بهتر است قبل از انجام هرگونه عمل زیبایی توسط یک متخصص ارتودنسی معاینه شوید.
چه زمانی انجام جراحی برای انحراف فک ضروری میباشد؟
در بزرگسالانی که انحراف فک آنها شدید باشد، برای درمان انحراف فک به جراحی فک نیاز است. در برخی موارد حتی لازم است برای درمان ناهنجاریهای فکی ارتودنسی به همراه جراحی فک صورت گیرد.
به گفته انجمن ارتودنتیست های ایران
به طور کلی درمان در افرادی که مشکلات دندان و فک دارند بدین صورت است که ابتدا درمان ارتودنسی برای بیمار انجام می شود تا دندان هایش مرتب شود و رابطه مناسبی بین دندان های بالا و پایین شکل بگیرد و سپس در اتاق عمل، جراحی فک صورت می گیرد.
بعد از این که عمل جراحی به اتمام رسید، مرحله ی بعدی درمان ارتودنسی آغاز می شود. این درمان حدود ۶ تا ۹ ماه طول می کشد. درواقع ارتودنسی اول، برای رفع مشکلات دندان ها و منظم کردن آن ها خواهد بود که پیش نیاز یک جراحی موفق است و ارتودنسی دوم، برای هماهنگی بیشتر دو فک جراحی شده و تثبیت درمان جراحی، به کار برده می شود
سخن پایانی:
انحراف فک یک ناهنجاری فکی دندانی میباشد که علاوه بر ظاهر صورت برای فرد عوارض دیگری نیز به همراه دارد. انحراف فک سبب اختلال در تکلم، سختی در جویدن و سردرد میشود.با پیشرفت علم ارتودنسی درمان انحراف فک بدون جراحی نیز امکانپذیر است. درمان انحراف فک با ارتودنسی یک روش بسیار کارآمد میباشد.
درصورتیکه به هر یک از علائم کجی فک که در مقاله بالا گفته شد، دچار هستید، بهتر است توسط یک متخصص ارتودنسی معاینه شوید. دکتر محمد ناصری متخصص ارتودنسی در شاهینشهر اصفهان با توجه به علت انحراف فک، درمان مناسب آن را برای بیمار تجویز میکنند. برای گرفتن مشاوره با شماره09130211313 تماس حاصل فرمایید.