درمان انحراف فک با ورزش برای برخی از ناهنجاری‌ها کجی فکی کارساز بوده و تا حدودی می‌توان نامتقارن بودن فک پایین را برطرف کند. خیلی از متخصصان ارتودنسی و دندانپزشکان ورزش فک برای درمان کجی را بی فایده می‌دانند. در این مقاله دکتر محمد ناصری بهترین متخصص ارتودنسی در اصفهان در مورد علت کجی و انحراف فک و همچنین عوارض درمان نکردن آن صحبت کرده‌اند.
انحراف فک و نحوه تشخیص آن
انحراف فک یکی از مشکلات دهانی است که در زیبایی چهره شخص تأثیر گذار است. نامتقارن بودن فک می‌تواند هم در فک پایین و هم فک بالا باشد ولی در فک پایین بیشتر دیده شده است. فکی که دچار انحراف است برای قرار گرفتن روی فک دیگر باید در حالت ناصاف قرار بگیرد. در این حالت شکلی نامناسب و کشیده شده به یک سمت دارد. کسانی که دارای انحراف فکی هستند غذا خوردن و صحبت کردن برای آنها دشوار و سخت است.
نحوه تشخیص انحراف فک در ابتدا با معاینات بالینی بیمار انجام می‌شود. در این حالت بیمار از وضعیت ظاهری فک خود ناراضی است و متخصص با بررسی وضعیت خط وسط فک با میان صورت و همچنین مشاهده دیداری وضعیت چانه متوجه انحراف فک خواهد شد. همچنین متخصص ارتودنسی برای تشخیص دقیق‌تر کجی فک از عکس‌های رادیوگرافی یا سه بعدی فک استفاده می‌کند. برای درمان کجی دندان معمولاً از ارتودنسی دندان نیز استفاده می‌شود.
دلایل ایجاد انحراف فک
علت به وجود آمدن انحراف فک می‌تواند دلایل متعددی مثل مشکلات مادرزادی و یا بروز حادثه داشته باشد. همچنین عاداتی اشتباه مثل زیاد از حد خوردن پستانک، شیشه شیر و یا انگشت در کودکی زمینه ساز کجی فک خواهد بود. وجود غده و تومور در فک و ناحیه دهان نیز سبب انحراف فک خواهد شد. در ادامه چند مورد از دلایل ایجاد انحراف فک را خواهیم گفت:
کجی فک به علت صدمه دیدن
یکی از علل کجی فک می‌تواند به خاطر ضربه خوردن فک به خاطر حوادثی مثل تصادفات، زمین خوردن، افتادن از ارتفاع و حوادثی این چنین باشد. که در این حالت فک شکسته شدن و از جا درآمده و دچار انحراف و کجی می‌شود.
نامتقارنی فک به علت وراثت یا ناهنجاری‌های مادرزادی
خیلی از مواقع انحراف فک به خاطر داشتن سابقه فامیلی یا مشکلات دوران جنینی ایجاد می‌شود. نداشتن تغذیه مناسب در دوران بارداری می‌تواند باعث بروز چنین مشکلاتی در نوزاد شود.
اختلال مفصل گیجگاهی
کج بودن فک می‌تواند به خاطر ناهنجاری ماهیچه گیجگاهی در سر باشد. این ناهنجاری باعث درد در ناحیه فک می‌شود و در عملکرد آن خلل ایجاد می‌کند.
قوی نبودن ماهیچه‌های صورت و فک
گاهی به خاطر سست بودن عضلات و ماهیچه‌های فک و صورت در شخص کجی فک ایجاد می‌شود. این ناهنجاری در موارد خفیف با انجام حرکات ورزشی قابل درمان است.
شیفت فانکشنال علت انحراف فک
شیفت فانکشنال یکی از ناهنجاری‌های دهانی است که در آن دندان‌های دو فک در هم می‌روند و نمی‌شود دهان را به خوبی بست. همین باعث می‌شود تا بیمار هنگام بستن دهان خود ناچار باشد فک خود را کج کند.
همی مندیبولار هایپرتروفی
همی مندیبولار هایپرتروفی نیز یکی دیگر از اختلالات فکی است که در آن استخوان فک در یک طرف بیشتر از سمت دیگر رشد داشته است. همین سبب می‌شود تا کج حالت کجی به یک طرف پیدا کند.
ناهمواری دندان‌ها
صاف نبودن دندان‌ها و نامرتبی آنها باعث می‌شود تا دندان‌ها به خوبی روی هم قرار نگیرند و هنگام بستن دهان بیمار دو فک در موقعیت صحیح قرار نگیرند و سبب کجی فک شود. ناهنجاری‌های دندان مثل انواع بایت می‌تواند سبب انحراف فک به تدریج شود.
درمان انحراف و نامتقارن بودن فک
راه‌های درمانی با جراحی و بدون جراحی برای رفع انحراف و نامتقارنی فک وجود دارد. متخصص ارتودنسی با معاینه دقیق و بررسی وضعیت فک شما نوع درمان را انتخاب می‌کند. در ادامه چند روش درمانی برای از بین بردن کجی فک را برای شما خواهیم گفت.
درمان خانگی انحراف فک
کجی فک و انحراف آن یک درمان سخت و مشکل است که با روش‌های خانگی نمی‌توان آن را درمان کرد در موارد شدید آن متخصص ارتودنسی از جراحی فک برای درمان استفاده می‌کند. اما شما می‌توانید با آرایش کردن و کانتورینگ صورت تا حدودی کج بودن فک خود را کم‌رنگ کنید. در بعضی موارد با تزریق ژل یا فیلتر و دیگر روش‌های زیبایی می‌توان نامتقارن بودن فک را پوشش داد.
درمان انحراف فک با کامپوزیت
یکی از علل کجی فک نامرتبی و در هم بودن دندان‌هاست. بیمارانی که فک پایین آنها دچار انحراف و نامتقارن کم است می‌توانند با کامپوزیت دندان عیب‌های دندان خود را تا میزان زیادی بپوشانند. این روش می‌تواند برای درمان کجی فک پایین کارساز باشد.
قرینه سازی صورت و فک با ورزش
با انجام برخی روش‌های فیزیوتراپی فک می‌توان تا حدودی کجی و منحرف بودن فک را درمان کرد. قرینه سازی صورت و فک با ورزش در بیشتر مواقعی که عضلات و ماهیچه‌های فک دچار سستی و ناتوانی هستند کاربرد دارد و کمک می‌کند تا این عضلات قدرتمند شوند. اما برخی از متخصصین این روش درمانی را قبول ندارند و معتقدند در درمان کجی فک بی اثر است.
جلو آوردن فک پایین با ورزش
کسانی که فک پایین آنها عقب‌تر از فک بالاست می‌توانند با انجام ورزش مخصوص فک آن را به جلو هدایت کنند. در این حالت باید اول به روی کمر دراز کشیده و زبان خود را به کام دهان بچسبانید. این کار سبب می‌شود تا عضلات گردن شما تقویت شود. در همین حالت فک را به طرف قفسه سینه بیاورید و بعد سر را به طرف زمین ببرید و شکم خود را محکم نگه دارید. این ورزش را روزی ۳۰ بار انجام دهید و از انجام بیشتر از آن پرهیز کنید.
درمان کجی فک با ارتودنسی در اصفهان
رایج‌ترین روش درمان نامتقارنی فک و کجی آن انجام ارتودنسی دندان است. برای این درمان متخصص ارتودنسی با دیدن عکس و حالت فک درمان ارتودنسی را شروع می‌کند. معمولاً برای درمان کجی فک از ارتودنسی ثابت استفاده می‌شود.
درمان انحراف فک بدون جراحی
درمان انحراف فک بدون جراحی معمولاً در سنین کودکی و قبل از سنین بلوغ انجام می‌شود. در این سنین فک هنوز رشد کامل خود را نکرده و می‌توان با روش‌های ورزش درمانی و یا ارتودنسی کودکان آن را درمان کرد.
درمان نامتقارن بودن فک با جراحی
جراحی معمولاً آخرین روش و گزینه درمانی برای درمان نامتقارن بودن فک با جراحی است. اگر شدت کجی فک به حدی باشد که با روش‌های دیگر نتوان آن را مداوا کرد متخصص ارتودنسی از جراحی فک برای اصلاح حالت آن استفاده می‌کند. در این روش گاهی از ارتودنسی همراه با جراحی فک برای درمان استفاده می‌شود.
عوارض درمان نکردن کجی فک و انحراف آن
نامتقارنی و کجی فک در طولانی مدت می‌تواند باعث مشکلاتی در بیمار شود. در ادامه چند مورد از عوارضی که کجی فک و انحراف آن می‌تواند ایجاد کند را خواهیم گفت:
- دشوار بودن غذا خوردن
- اختلال در صحبت کردن
- خرابی و پوسیدگی دندان‌ها
- ایجاد مشکل در نفس کشیدن
- اختلالات خوابیدن
- اختلال مفصل فکی گیجگاهی (TMJ)
در پایان
درمان انحراف فک با ورزش در برخی از ناهنجاری‌های انحراف فک می‌تواند اثر داشته باشد. اما بیشتر دیده شده که درمان قطعی نامتقارن فکی با ارتودنسی و جراحی فک می‌باشد و ورزش فک اثر چندانی روی تغییر وضعیت فک ایجاد نخواهد کرد. اگر شما نیز دچار انحراف و کجی فک هستید می‌توانید برای مشاوره و شروع درمان در اصفهان به مطب دکتر محمد ناصری بهترین متخصص ارتودنسی در اصفهان مراجعه کنید.