علت کج در آمدن دندان کودکان

کج درآمدن دندان‌های کودکان یک موضوع نگران‌کننده برای والدین است. در برخی کودکان کج درآمدن دندان طبیعی بوده و تنها بخشی از پروسه‌ی درآمدن دندان دائمی کودک است. با معاینه دندان کودکان توسط متخصص ارتودنسی مشخص می‌شود که کج رشد کردن دندان کودکان، یک ناهنجاری دندانی است یا خیر. همه کودکانی که دندان‌های دائمی‌شان کج رشد کرده‌اند نیازی به استفاده از بریس‌های ارتودنسی و درمان‌های بلند مدت ندارند.

دکتر محمد ناصری متخصص ارتودنسی کودکان در اصفهان در این مطلب اطلاعات مهمی در باره کج در امدن دندان دائمی کودکان را برای اگاهی والدین توضیح داده اند.

در سن رشد، دندان‌های دائمی کودکان بهتر است کودکان توسط یک دکتر ارتودنسی کودکان معاینه شوند. زمان طلایی برای مراجعه کودکان به دندان‌پزشک ارتودنسی کودکان بین 7 تا 9 سال می باشد.

درصورتی‌که کودک اختلالی دررویش دندان‌هایش داشته باشد و به ناهنجاری فکی مبتلا باشد، متخصص ارتودنسی کودکان با تشخیص به موقع این ناهنجاری، با درمانی ساده‌تر و ارتودنسی کوتاه مدت مانند ارتودنسی پیشگیرانه آن را درمان می‌کند.

علت‌های کج درآمدن دندان دائمی کودکان

علت‌های گوناگونی برای کج رشد کردن دندان‌های دائمی کودکان وجود دارد. سه عامل اصلی شامل: ژنتیک، عادت‌های نادرست و اختلالی در ساختار فک  باعث کج شدن دندانهای دائمی‌ در کودکان می شود. با یافتن علت کج شدن دندان کودک دکتر ارتودنسی درمان مناسب را برای او تجویز می‌کند.

اکنون به بررسی دقیق علت‌های کج شدن دندان کودکان می‌پردازیم:

ژنتیک

ژنتیک ریشه اصلی برخی از مشکلات فکی و دندانی مانند کج شدن دندان در کودکان است. وجود ژن‌های ناهنجاری‌های دهان در پدر و مادر حتی اگر نهفته باشند، می‌تواند در کودک فعال شوند و مشکلاتی مانند کج شدن دندان‌ها مشکلات فکی و نامنظمی دندان ها را برای کودک ایجاد کنند.

عادت به مکیدن انگشت شصت یا پستانک

مکیدن انگشت و یا پستانک برای نوزادان و کودکان نوپا، یک رفتار ناخودآ گاه و آرامش‌بخش است. با عادت کردن کودک به این رفتار و ادامه پیدا کردن ان تا سن 5 سالگی عوارضی مانند کج شدن دندان‌ها و مشکلات فکی برای کودک را به وجود می آورد. با کمک گرفتن از یک روانشناس کودک و با به کار گیری تکنیک‌های ساده و ایمن، این عادت کودک را از سر او بیندازید.

رفلاکس بلع

رفلاکس بلع به حالتی گفته می‌شود که زبان برای قورت دادن مواد غذایی به دندان‌های قدامی فشار وارد کند. در حالت طبیعی زبان باید به  کمک سقف دهان، عمل بلع را انجام دهد. رفلاکس بلع به مرور زمان باعث ایجاد اپن بایت و کج شدن دندان‌ها می‌شود. با آموزش صحیح بلعیدن و جویدن به کودکان از بروز بسیاری مشکلات مال اکوژن  می توان جلوگیری به عمل آورد.

ضربه دیدن فک و دندان‌های کودک

ضربه شدید به فک کودک در سنین پایین می‌تواند موجب کج شدن فک یا کج شدن ریشه دندان او شود. از دست دادن دندان و آسیب دیدن استخوان فک بر اثر ضربه از دلایل کج شدن دندان‌های دائمی هستند.

وجود دندان غائب

اگر در فک کودک دندانی شکل نگرفته باشد یا به‌ صورت نهفته باقی مانده باشد، عاملی برای  کج شدن و حرکت کردن دندان‌های دیگر می شود. برای تشخیص دندان غائب باید عکس رادیوگرافی از دندان‌های کودک تهیه شود.

کوچک بودن فک

کوچک بودن قوس فک بالا و پایین و عدم وجود فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی از جمله دلایل کج درامدن دندان دائمی و نامرتبی دندان کودکان می باشد. دندان‌های دائمی به نسبت دندان‌های شیری بزرگ‌تر هستند و نیاز به فضای کافی برای رشد دارند.

اگر کودکی فک تنگ و باریکی داشته باشد متخصص ارتودنسی به کمک اکسپندر پالاتال سقف کام او را گسترش می‌دهد. با هماهنگ شدن فک بالا و پایین و گسترش فک مشکلاتی همچون کجی دندان شلوغی دندان‌ها ناهماهنگ بودن دندان‌های کودک برطرف می‌شود.

زود افتادن دندان شیری

دندان‌های شیری چراغ راه دندان‌های دائمی برای ریوش هستند. زمانی که دندان‌های شیری زوتر از 5 تا 6 سالگی بیافتند، در روند طبیعی درآمدن دندان‌های دائمی کودک اختلال به وجود میاید. حتی دیر افتادن دندان‌های شیری نیز می‌تواند دلیلی برای کج درآمدن دندان‌های کودکان باشد.

به همین علت همیشه دندان‌پزشکان کودکان توصیه می‌کنند که به‌سلامت دندان‌های شیری کودک توجه ویژه شود تا درروند رویش دندان‌های دائمی مشکلی به وجود نیاید.

عوارض کج درآمدن دندان کودکان

کج درآمدن دندان شیری در نوزادان بسیار اهمیت دارد چرا که اگر به آن رسیدگی نشود و تحت بررسی به موقع توسط دندان‌پزشک کودکان قرار نگیرد عوارض جدی برای کودک به همراه خواهد داشت. کج درآمدن دندان‌های شیری کودکان عوارضی همچون کج درآمدن دندان‌های دائمی، نامرتب شدن دندان‌های دائمی، پوسیدگی دندان‌های شیری، سخت مسواک زدن دندان‌های شیری کج، احتمال بروز بیماری‌های لثه و اختلالات فکی وعدم رشد هماهنگ فک بالا و پایین را به همراه خواهد داشت.

کج درآمدن دندان شیری نوزاد

علت کج درآمدن دندان‌های شیری کودکان می‌تواند ارثی باشد. در صورتی که پدر و مادر و یا اقوام نزدیک، دندان‌های نامرتب و کج دارند احتمال کج درآمدن دندان شیری یا دائمی در کودکان نیز وجود دارد. در این شرایط پدر مادر باید کودک خود را برای معاینه‌های منظم به متخصص ارتودنسی کودکان مراجعه کنند.

اگر کودکی زمینه ارثی نداشته باشد، الگو رشد دندان‌های او تحت برخی عادت‌های نادرست تغیر می‌کند و باعث کج درآمدن دندان‌ها و به هم ریختگی دندان‌های نوزاد می‌شوند.

حال به چند دلیل کج و نامرتب بودن دندان‌های شیری کودکان اشاره می‌کنیم:

• تروما و ضربه دیدن دندان‌های نوزاد
• کشیدن یا خارج کردن دندان شیری زودتر از موعد
• عادت نادرست مانند مکیدن انگشت یا شیء خارجی
• دست‌کاری کردن دندان شیری لق شده

جلوگیری از کج درآمدن دندان

همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. رعایت مداوم برخی نکات ساده و بی هزینه در جلوگیری از رشد کج دندان‌های کودک بسیار مؤثرند. کودکانی که به صورت ژنتیکی زمینه داشتن دندان‌هایی کج و نامرتب را دارند به مراقبت و آموزش‌های بیشتری نیازمند هستند.

در ادامه چند راهکار برای پیشگیری از کج درآمدن دندان‌های کودکان را بررسی می‌کنیم:

• بلیعدن و جویدن صحیح را به کودک خود آموزش دهید.
• عادات نادرست مانند مکیدن انگشت یا پستانک را با سرگرمی‌های دیگری جایگزین کنید.
• اگر دندان‌های شیری کودک زودتر از موعد افتادن حتماً برای انجام اقدامات لازم مانند استفاده از فضا نگهدار به ارتودنتیست کودکان مراجعه کنید.
• به‌سلامت لثه‌های کودک اهمیت دهید و در صورت مشاهده علائم التهاب لثه به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
• اگر کودکتان به علاقه‌مند به ورزش‌های رزمی و تهاجمی است، برای او یک محافظ صورت تهیه کنید.

چگونه دندان کج را در خانه صاف کنیم؟

در حقیقت هیچ‌گونه درمانی برای صاف کردن دندان کج کودکان در خانه وجود ندارد. تنها اقدام مثبت که می‌توان در خانه برای درمان دندان‌های کج انجام داد، رعایت بهداشت دهان و دندان کودک است. دندان‌های و ساختار فک در کودکی در حال رشد و شکل گرفتن است. انجام هر درمان غیرعلمی توسط فردی غیرمتخصص موجب تشدید شدن کجی دندان‌های کودک و بروز مشکلات فکی می‌شود.

دندان‌ها عضوی مهم هستند که علاوه بر نقش مهم انها در جویدن صحبت کردن و نفس کشیدن تأثیری بسزایی در زیبایی لبخند و چهره افراد دارند. بدون هیچ‌گونه سهل انگاری برای درمان کجی دندان کودک به متخصص ارتودنسی کودکان مراجعه کنید و از انجام درمان‌های خانگی که در اینترنت یافت می‌شوند پرهیز کنید.

درمان دندان کج کودکان

برای درمان دندان‌های کج کودکان باید به متخصص ارتودنسی کودکان مراجعه کنید. دکتر ارتودنسی کودکان به کمک عکس اشعه ایکس وضعیت ریشه دندان‌ها و دندان‌های نهفته را بررسی می‌کند. طبق ان برنامه درمانی را برای کودک طرح‌ریزی می‌کند. نوع مناسب ارتودنسی کودکان مانند ارتودنسی ثابت ارتودنسی متحرک ارتودنسی نامرئی و… با توجه به‌ شدت ناهنجاری و تعداد دندان‌های کج برای او انتخاب می‌شوند.

• بسیاری از والدین گمان می‌کنند که اشعه ایکس در رایو گرافی دندان بریا مغز و قلب کوک مضر است و انجام ان امتناع می‌کنند. دکتر ناصری در مطلب آیا اشعه ایکس در ارتودنسی خطرناک است؟ ،  برای رفع دغدغه پدر و مادرها، در مورد این موضوع توضیح داده‌اند.

ارتودنسی کودکان و زیر سن بلوغ یک درمان موفقیت آمیز است که دشواری‌های کمتری نسبت به ارتودونسی بزرگ‌سالان دارد. کودکانی که ارتودنسی انجام می‌دهند، طول درمان آن‌ها کوتاه‌تر بوده و احتمال نیاز به جراحی فک و دهان در آن‌ها کاهش میابد.

یکی از روش‌های درمان دندان کج کودکان، ارتودنسی پیشگیری است. ارتودنسی پیشگیرانه برای کودکانی که زمینه بروز ناهنجاری‌های دندان مانند دندان کج دندان‌های شلوغ و نامرتب دارند انجام می‌شود. ارتودنسی پیشگیرانه یا ارتودنسی اولیه مجموعه‌ای از اقدامات دندان‌پزشکی است توسط دندان‌پزشک ارتودنسی برای کودک انجام می‌شود.

با انجام ارتودنسی پیشگیرانه علاوه بر درمان دندان‌های کج و نامرتب در مراحل ابتدایی، احتمال نیاز فرد به انجام ارتودنسی در بزرگ‌سالی و جراحی فک بسیار کاهش پیدا می‌کند.

• اگر نگران برگشت درمان ارتودنسی در کودک خود هستید، مقاله برگشت ارتودنسی و راه های درمان آن ار مطالعه کنید.

سخن نهایی

والدین که ساکن اصفهان هستند و نگران کج شدن دندان‌های کودکشان اند می‌توانند برای مشاوره و معاینه رایگان به مطب دکتر ناصری در چهار راه پلیس مراجعه کنید. کج شدن  و نامرتب شدن دندان‎‌های کودکان در اعتماد به نفس انها هنگام خندیدن و صحبت کردن اثر می‌گذارد. اگر چه در ظاهر مشکلی بزرگ به نظر میرسد، اما با مراجعه به متخصص ارتودنسی و انجام یک درمان اصولی، قابل برطرف شدن است.